عصر قم - خراسان / خوراکی‌های بی‌نام‌ونشان خارجی علاوه بر این‌که سلامت کودکان و نوجوانان را نشانه گرفته است، در بعضی موارد آن‌ها را به تجربه کردن چیزهایی شبیه سیگار علاقه‌مند می‌کند
این‌روزها پیشخوان سوپرمارکت‌ها و سایت‌های فروش آنلاین کره‌ای-چینی و شاید بوفه بعضی مدارس پر شده است از خوراکی‌های عجیب‌وغریبی که نه برچسب سلامت وزارت بهداشت را دارند، نه می‌توان روی آن‌ها تاریخ انقضا پیدا کرد. روی بسته‌بندی سراسر زبان چینی یا کره‌ای است و به زحمت می‌توان از مواد تشکیل‌دهنده آن سر درآورد. اما این خوراکی‌ها مانند نقل‌و‌نبات همه‌جا پیدا می‌شود و دسترسی به آن‌ها کار سختی نیست. در این مطلب می‌خواهیم درباره این خوراکی‌های عجیب که می‌تواند سلامت و ذهن کودک یا نوجوان را نشانه بگیرد، بگوییم.آبنبات دودزا همان قلیان جیبی!
بازار ![]()
یکی از خوراکی‌های عجیبی که هم در صفحه‌های اینستاگرامی می‌توان آن را پیدا کرد و هم در سایت‌های مختلف، آبنبات دودی است. قیمت چندانی هم ندارد و از 49هزار تومان شروع می‌شود؛ خیلی کمتر از پول‌تو‌جیبی یک کودک یا نوجوان! عجیب این که اگر نام این آبنبات‌ها را در گوگل جست‌و‌جو کنید، با انواع و اقسام ویدئوهایی مواجه می‌شوید که در آن یک کودک یا نوجوان در حال تست این محصول و دود کردن است و پیشنهاد آن به بقیه همسن‌وسالان خود. در واقع با یک تیر دو نشان می‌زند؛ هم یک نوشیدنی جدید امتحان می‌کند هم بدون آن که سیگار یا سیگار الکترونیک کشیده باشد -همان چیزی که همیشه او را از آن منع کردهاند- چیزی شبیه آن را تجربه می‌کند. شبیه یک سکانس از سریال و فیلم‌های سینمایی و حتی لایک‌خور در صفحه‌های مجازی. شاید این نوشیدنی‌ها دود چندانی نداشته باشد اما موقعیت را تغییر نمی‌دهد.
فاقد مجوز تولید از مسیر غیررسمی!
یک سایت هم برای معرفی نوشیدنی دودزا که نوع دودش دخانی نیست، نوشته است:«اولش که میتونی باهاش کلی دودبازی کنی و با دودش گلوت رو خوشبو کنی. بعدش با خوردن آبنبات جرقه‌ای‌هاش تو سرت فشفشه روشن کنی!» البته بعضی از فروشنده‌ها هم این نوشیدنی‌ها را به عنوان یک نوشیدنی پر از ویتامینC می‌فروشند، در حالی که روی هیچ یک از این محصولات نمی‌توان برچسب سلامت را به زبان فارسی یا انگلیسی پیدا کرد و خواند. محمد هاشمی، سخنگوی سازمان غذاودارو، با اشاره به این که این نوشیدنی‌ها فاقد مجوزهای بهداشتی از سازمان غذا و دارو هستند، تولید آن‌ها از مسیرهای رسمی انجام نمی‌شود و بنابراین ترکیبات، شرایط نگهداری و فرایند تولید قابل اطمینان نیست، گفته است:«نوشیدنی‌ها و آب‌میوه‌های دودزا پس از مصرف بخار تولید می‌کنند و شباهت ظاهری به سیگار الکترونیک دارند و مصرف آن‌ها می‌تواند سلامت کودکان و نوجوانان را به خطر بیندازد.»
تنوع و شباهت‌های دردسرساز
منقل خوراکی، آبنبات فندکی، باتری شکلاتی، ترقه خوراکی، مسواک ژله‌ای خوردنی و... بخشی از خوراکی‌هایی است که گفتیم. ظاهر بعضی از این خوراکی‌ها می‌تواند این تصور را در ذهن یک کودک ایجاد کند که باتری، فندک یا حتی خمیردندان می‌تواند خوراکی باشد و آن را بخورد. در حالی که خوردن باتری دکمه‌ای یک اورژانس پزشکی است و می‌تواند کار فرد را به اتاق عمل و جراحی بکشاند. ضمن این که تست این محصولات خوراکی با ظاهر جذاب، متنوع و رنگی می‌تواند به یک عادت ناسالم برای کودک تبدیل شود و او به واسطه این خوراکی‌ها، مقدار زیادی قند افزوده وارد بدن می‌کند. همین باعث مشکلاتی مانند افزایش و اضافه وزن در کودکی و نوجوانی می‌شود که در دوره فعلی هم در کشورمان بسیار شایع است. براساس آمارهای رسمی کشور، از هر 3دانش‌آموز، یک نفر مشکل اضافه وزن و چاقی دارد؛ یعنی از حدود 5/16میلیون دانش‌آموز ایرانی، حدود 5میلیون نفر دچار اضافه وزن و چاقی هستند؛ آماری که با ادامه روند فعلی، هر سال افزایش بیشتری خواهد داشت.