عصر قم - ایلنا / تحلیل‌گر مسائل بین‌الملل گفت: اکنون مشکل در این است که آیا ایران ذیل تحریم‌های سازمان ملل است یا خیر. اروپایی‌ها می‌گویند که ایران به تعهدات خود عمل نکرده و تحریم‌ها از طریق مکانیسم اسنپ بک بازگشته است. روسیه، چین و ایران می‌گویند که تحریم‌ها بازنگشته است. در مورد قطعنامه 2231، اختلافی در این نیست که ادامه دارد یا ندارد. این قطعنامه عمرش 10 ساله بوده و اکنون به پایان رسیده است.
امیرعلی ابوالفتح کارشناس ارشد سیاست خارجی در گفتوگو با ایلنا، در رابطه با پایان دوران قطعنامه 2231 و تصمیم غربی‌ها برای بازگشت تحریم‌های بین‌المللی علیه ایران گفت: اینکه روسیه و چین در رابطه با قطعنامه 2231 چه فکر می‌کنند، یک بحث است اما مسئله این است که آمریکا مانند آنها فکر نمی‌کند. البته از نظر آمریکا و اروپا هم مهلت قطعنامه 2231 تمام شده است، اما پیش از انقضای قطعنامه 2231، تحریم‌ها علیه ایران وضع شده است.
مسئله سر پایان قطعنامه 2231 نیست، اصل بحث مشروعیت تحریم‌ها است
بازار ![]()
وی ادامه داد: اکنون مشکل در این است که آیا ایران ذیل تحریم‌های سازمان ملل است یا خیر. اروپایی‌ها می‌گویند که ایران به تعهدات خود عمل نکرده و تحریم‌ها از طریق مکانیسم اسنپ بک بازگشته است. روسیه، چین و ایران می‌گویند که تحریم‌ها بازنگشته است. در مورد قطعنامه 2231، اختلافی در این نیست که ادامه دارد یا ندارد. این قطعنامه عمرش 10 ساله بوده و اکنون به پایان رسیده است. ما می‌گوییم که تحریم‌ها مشروعیت ندارد، روسیه و چین هم این را می‌پذیرند. در مقابل، آمریکا و اروپا می‌گویند که تحریم‌ها مشروعیت دارد و در حال اعمال آن هستند. همچنین برای اینکه این تحریم‌ها مجدداً برداشته شود، نیاز به صدور قطعنامه جدید است.
روس‌ها و چینی‌ها نه آشتی ایران با غرب را می‌خواهند و نه جنگ گسترده
این تحلیل‌گر مسائل بین‌الملل در پاسخ به این سوال که به نظر شما روسیه و چین چه برنامه‌ای برای ایران در سطح منطقه‌ای و بین‌المللی دارند، اظهار کرد: روسیه و چین قطعاً به دنبال یک جنگ بزرگ در منطقه نیستند و منافع روسیه و چین در جنگ تامین نخواهد شد، همچنین آشتی ایران و غرب به نفع آنها نیست. به نظر می‌رسد که وضعیتی که آنها نمی‌خواهند اتفاق بیفتد، دو وجه دارد؛ دو سر این وضعیت یکی جنگ گسترده و دیگری آشتی کامل ایران با غرب است. بنابراین سیاست آنها در حال حرکت در این دو سر طیف است.
روسیه و چین علیه نزدیکی ایران به غرب اقدام خواهند کرد
وی اضافه کرد: اگر سطح تنش برای ایران بالا برود و جنگ بزرگی شکل بگیرد، این دو کشور اقداماتی برای جلوگیری از وقوع جنگ انجام خواهند داد. از سوی دیگر، ممکن است ایران بخواهد به طور کامل به سمت غرب برود که البته احتمال آن بسیار ضعیف است. زیرا غرب نشان داده که تمایلی برای این کار ندارد و اقدام خاصی برای آشتی کامل با ایران انجام نمی‌دهد. اما فرض کنیم اگر ایران یا غرب بخواهند به هم نزدیک شوند، روسیه و چین از این قضیه نه تنها استقبال نخواهند کرد، بلکه ممکن است اقداماتی هم علیه آن انجام دهند.
باید در روابط ایران با شرق و غرب توازن برقرار شود
ابوالفتح در رابطه با اینکه ایران باید به کدام از طرف‌ها اعتماد کند، عنوان کرد: قرار نیست اعتماد کنیم. اعتماد مفهومی ندارد، ما باید با طرفین ماجرا گفتوگو و رایزنی کنیم و تلاش کنیم تا اختلافات حل و فصل شود. باید توازن ایجاد شود. مشکل این است که امکان گسترش روابط‌مان با روسیه و چین بسیار راحت‌تر است تا با غرب، البته غرب نمی‌خواهد. اگر آمریکایی‌ها نمی‌خواستند از برجام خارج شوند، اروپایی‌ها تحریم‌ها را برنمی‌گرداندند و زمینه برای گسترش روابط وجود داشت، ضعیت به این شکل نبود، اما غربی‌ها این مسیر را طی نکردند.
حتی عربستان حجم تجارت بیشتری با روسیه و چین دارد
این کارشناس سیاست خارجی در پاسخ به این سوال که چرا برخی مدل سیاست خارجی را صفر یا صدی می‌بینند و دو گانه شرق و غرب را مطرح می‌کنند، تصریح کرد: هر چند که شعار ما نه شرقی، نه غربی است اما اینطور نیست. هیچ‌گاه اینگونه نخواهد شد. حتی عربستان هم در بلوک غرب قرار دارد، اما روابطش با شرق، یعنی روسیه و چین هم در حال گسترش است. حجم تجارت بین عربستان و چین به مراتب بیشتر از ایران و چین است و بعد از شروع جنگ اوکراین، رابطه عربستان با روسیه به قوت خود باقی ماند.
کسانی که تصور می‌کنند ایران باید به صورت صفر و صدی عمل کند، اشتباه می‌کنند
وی خاطرنشان کرد: حتی کشورهایی که به ظاهر در بلوک یکی از این قدرت‌ها قرار دارند، اینگونه عمل نمی‌کنند. حتی اسرائیل هم روابط خوبی هم با روسیه و هم با چین دارد. بنابراین کسانی که تصور می‌کنند ایران باید به صورت صفر و صدی عمل کند، اشتباه می‌کنند.