عصر قم - ایسنا / در حالی که «اختلال اضطراب پس از سانحه»(PTSD) میلیون‌ها نفر را در سراسر جهان تحت تاثیر قرار داده است، محققان در یک مطالعه جدید می‌گویند که تحریک عصب گردن می‌تواند علائم آن را به طور کامل از بین ببرد.
گروهی از محققان مستقر در تگزاس، روشی موثر برای درمان «اختلال اضطراب پس از سانحه» (PTSD) ابداع کرده‌اند که شامل تحریک عصب واگ در اطراف گردن با استفاده از دستگاهی به اندازه یک دکمه پیراهن است.
این روش جدید می‌تواند نور امیدی را برای میلیون‌ها نفر در سراسر جهان ایجاد کند که از این اختلال رنج می‌برند و طیف وسیعی از بیماران، شامل کهنه سربازانی که با جنگ مواجه شده‌اند را در بر می‌گیرد.
بازار

«اختلال اضطراب پس از سانحه» نشانگانی است که پس از مشاهده و تجربه وقایع استرس‌زای شدید به طور مزمن و یا به شکل شدید مانند زندگی در محل جنگ و جنگیدن، سو استفاده جنسی، خشونت خانگی و کودک آزاری روی می‌دهد که ممکن است جان فرد را به خطر بیاندازد.
به طور خلاصه، استرس یا واکنشی که کودک، نوجوان یا بزرگسال در مقابل رفتارهای آسیب‌زا از خود نشان می‌دهد، استرس پس از سانحه نامیده می‌شود.
اختلال PTSD اغلب با سایر مشکلات روانی مانند افسردگی، اضطراب اجتماعی و غیره همراه است و منجر به اختلالات خواب، هوشیاری بیش از حد، کابوس های مکرر از سوانح مشاهده شده در گذشته و فانتزی انتقام گرفتن از شخص یا اشخاص درگیر و عامل درد روانی شخص مبتلا به این بیماری می‌شود. همچنین ممکن است این اختلال در نتیجه قرارگرفتن مکرر در معرض جزئیات وحشتناک یک حادثه (تروما) رخ دهد. مانند افسران پلیسی که در معرض جزئیات موارد کودک‌آزاری قرار می‌گیرند.
بیمار نسبت به این تجربه‌ها احساس ترس و درماندگی می‌کند، اغلب رفتارهای آشفته و حاکی از بی‌قراری بروز می‌دهد و مدام تلاش می‌کند از یادآوری رویداد و سانحه اجتناب کند. حوادثی همچون سوءاستفاده جنسی، تصادف، جنگ، سوانح طبیعی مانند زلزله، سیل و غیره به‌طور کلی افرادی که چنین رویدادهایی را تجربه می‌کنند، حتی در مورد کودکان، بیشتر از این که ما بتوانیم تجربه آنها را تصور کنیم و احساسات آنها را درک کنیم، از آن واقعه رنج می‌برند. همین امر وجه تمایز فشار روانی پس از سانحه با سایر حوادث زندگی است.
عصب واگ یا عصب واگوس (Vagus nerve) نیز طولانی‌ترین عصب مغزی و دهمین زوج اعصاب مغزی از 12 جفت عصب مغز است که در بلعیدن غذا، صحبت کردن، فعالیت‌های پاراسمپاتیک و گوارش نقش دارد. بخش حرکتی این عصب از نوع سوماتیک است و به نواحی حنجره و کام نرم و حلق عصب‌دهی می‌کند. ضمن اینکه این عصب بلندترین عصب مغزی است.
عصب واگ عصب اصلی سیستم عصبی پاراسمپاتیک ماست که عملکردهای غیر ارادی بدن مانند ضربان قلب، گوارش، سیستم ایمنی و حتی خلق و خوی ما را کنترل می‌کند.
این عصب همچنین بزرگترین عصب پاراسمپاتیک بدن است و از مغز به روده بزرگ می رود. اعصاب واگ چپ و راست وجود دارند که به هم می‌پیوندند و «تنه واگ» را تشکیل می‌دهند. تحریک این اعصاب با تکانه‌های الکتریکی می‌تواند به درمان صرع و افسردگی کمک کند و همچنین می‌تواند به درمان شرایطی مانند آرتریت روماتوئید و PTSD کمک کند.

این درمان جدید همراه با یک درمان سنتی PTSD به نام درمان مواجهه طولانی مدت(PET) عمل می‌کند که در آن بیماران به تدریج با خاطرات و موقعیت‌هایی که با آن دست و پنجه نرم می‌کردند، در یک محیط کنترل شده و امن مواجه می‌شوند.
تیم تحقیقاتی که شامل دانشمندان دانشگاه تگزاس در دالاس و مرکز پزشکی دانشگاه بیلور می‌شود، درمان PET را با ارسال پالس‌های تحریکی کوتاه و تحریک عصب واگ از طریق یک دستگاه کوچک نصب شده روی گردن شرکت‌کننده ترکیب کردند.
محققان یک کارآزمایی فاز 1 را با 9 بیمار طی 12 جلسه تحریک عصب واگ(VNS) انجام دادند. در ارزیابی شرکت کنندگان، چهار بار در طول شش ماه پس از پایان درمان، آنها دریافتند که همه بیماران بدون علامت بودند.
دکتر مایکل کیلگارد(Michael Kilgard)، استاد علوم اعصاب در دانشگاه تگزاس دالاس و نویسنده مقاله‌ای که در ماه مارس در مجله Brain Stimulation منتشر شد، می‌گوید: در آزمایشی مانند این، برخی از افراد معمولاً بهتر می‌شوند، اما به ندرت PTSD در آنها کاملا از بین می‌رود. به طور معمول، اکثریت این تشخیص را برای بقیه عمر خود خواهند داشت. در این مورد، ما 100 درصد آن را درمان کردیم که بسیار امیدوارکننده است.
تصور می‌شود که «VNS» انعطاف‌پذیری سیناپسی را افزایش می‌دهد که به توانایی مغز برای تغییر و سازگاری در سطح اتصالات عصبی آن اشاره دارد. درمان «PET» به مغز نشان می‌دهد که چه ارتباطاتی باید تغییر کند (آنهایی که در واکنش ترس به خاطرات تروما نقش دارند). در همین حال، «VNS» یک تقویت شیمیایی از طریق تعدیل کننده‌های عصبی یا پیام‌رسان‌های شیمیایی که می‌توانند بر فعالیت عصبی تأثیر بگذارند، مانند استیل‌کولین و نوراپی‌نفرین ارائه می‌دهد که باعث می‌شود سیم‌کشی مغز در آن زمان خاص تغییر کند.
تصور می‌شود که این افزایش انعطاف‌پذیری، انقراض ترس را قوی‌تر و ماندگارتر می‌کند و منجر به کاهش مشاهده‌شده در علائم PTSD می‌شود.

مفهوم استفاده از «VNS» کاملاً جدید نیست. بیش از یک دهه پیش نشان داده شده بود که به طور موثر به درمان اختلال حرکتی در افرادی که دچار سکته مغزی شده‌اند و اخیراً در کاهش خستگی در افراد کم‌خواب کمک می‌کند.
محققان علاوه بر یافتن راهی برای استفاده از آن در ارتباط با «PET»، همچنین یک دستگاه «VNS» قابل کاشت کوچک به اندازه سکه را برای ارائه انبوه تحریکات ایجاد کردند که می‌تواند ارائه درمان را بسیار آسان‌تر کند.
این روش جدید به فهرست رویکردهای نوآورانه متعدد برای درمان PTSD در سال‌های اخیر، از جمله استفاده از داروهای روان‌گردان، تمرینات کوتاه مدت، برنامه‌های تمرکز حواس و حتی بازی‌های ویدیویی موثر می‌پیوندد.
محققان در حال حاضر در فکر راه‌اندازی یک مطالعه آزمایشی جامع‌تر فاز 2 با شرکت کنندگان در دالاس و آستین هستند. آنها امیدوارند که این درمان بتواند روزی به عنوان گزینه‌ای برای افرادی باشد که تنها با درمان شناختی-رفتاری بهتر نمی‌شوند.