جزئیات قرعه‌کشی جام جهانی ۲۰۲۶؛ از ساختار جدید تا تغییرات بحث‌برانگیز

عصر قم - تسنیم /در آستانه قرعه‌کشی رقابت‌های فوتبال جام جهانی 2026، فیفا با اعمال یک قانون بی‌سابقه و سبدبندی جدید، ساختار رقابت‌ها را دگرگون کرده است.
قرعه‌کشی مسابقات فوتبال جام جهانی 2026 با توجه به افزایش تعداد تیم‌ها و مقررات تازه‌ای که برای نخستین‌بار اعمال می‌شود، یکی از پیچیده‌ترین و در عین حال مهمترین مراسم‌های ورزشی سال‌های اخیر خواهد بود. تیم‌ها مطابق روال همیشگی در چهار سبد یا سید قرار گرفته‌اند، اما با یک تفاوت مهم؛ یک قانون تازه که از ساختار تورنمنت‌های تنیس الهام گرفته شده و مسیر رقابت تیم‌های برتر را تا مراحل پایانی از پیش تعریف می‌کند.
بازار

سیدبندی تیم‌ها
بر اساس آخرین رنکیگ فیفا در ماه نوامبر و با لحاظ سه کشور میزبان، سبدها به این شکل مشخص شده‌اند:
سبد یک:
کانادا، مکزیک، آمریکا، اسپانیا، آرژانتین، فرانسه، انگلیس، برزیل، پرتغال، هلند، بلژیک، آلمان
سبد 2:
کرواسی، مراکش، کلمبیا، اروگوئه، سوئیس، ژاپن، سنگال، ایران، کره‌جنوبی، اکوادور، اتریش، استرالیا
سبد 3:
نروژ، پاناما، مصر، الجزایر، اسکاتلند، پاراگوئه، تونس، ساحل عاج، ازبکستان، قطر، عربستان، آفریقای‌جنوبی
سبد 4:
اردن، کیپ‌ورد، غنا، کوراسائو، هائیتی، نیوزیلند، مسیر پلی‌آف اروپا A (ایتالیا،ایرلند شمالی، ولز، بوسنی و هرزگوین)، مسیر پلی‌آف اروپا B (اوکراین، سوئد، لهستان، آلبانی)، مسیر پلی‌آف اروپا C (ترکیه، رومانی، اسلواکی،کوزوو)، مسیر پلی‌آف اروپا D (دانمارک، مقدونیه شمالی، جمهوری چک، ایرلند)، مسیر پلی‌آف بین قاره‌ای یک (کالدونیای جدید، جامائیکا، کنگو) و مسیر پلی‌آف بین قاره‌ای 2 (بولیوی، سورینام، عراق).

اختلاف نظر درباره سیدبندی تیم‌های پلی‌آف
پیش‌تر گزارش‌هایی منتشر شده بود که فیفا قصد دارد تیم‌های پلی‌آف را بر اساس بالاترین رتبه تیم موجود در هر مسیر سیدبندی کند؛ بدین معنا که مثلاً اگر ایتالیا از مسیر A صعود کند یا حتی اگر حذف شود، تیم پیروز این مسیر به دلیل رتبه بالای ایتالیا به سبد دوم می‌رفت، اما فیفا این طرح را کنار گذاشت و اعلام کرد که تمام تیم‌های صعودکننده از پلی‌آف بدون توجه به رتبه یا نام آنها به طور خودکار در سبد چهارم قرار خواهند گرفت.
گسترش تاریخی جام جهانی
برای نخستین‌بار در تاریخ 48 تیم در جام جهانی شرکت می‌کنند. این تغییر ساختار پیامدهای قابل توجهی دارد:
- فقط تیم‌های اول و دوم هر گروه صعود نمی‌کنند؛ بلکه 8 تیم از 12 تیم سوم نیز به مرحله بعد راه خواهند یافت.
- مرحله حذفی از دور 32 تیم آغاز می‌شود.
- کل رقابت‌ها طی 39 روز از 11 ژوئن تا 19 ژوئیه برگزار خواهد شد.
فیفا این الگوی توسعه‌یافته را تا حدی با الهام از ساختارهای رایج در تورنمنت‌های تنیس طراحی کرده است.
زمان و مکان برگزاری قرعه‌کشی
قرعه‌کشی ساعت 20:30 دقیقه امشب در واشنگتن دی‌سی برگزار خواهد شد. این مراسم نحوه قرارگیری تیم‌ها در گروه‌های مختلف را مشخص می‌کند. در حال حاضر 42 تیم حضور خود در جام جهانی را قطعی کرده‌اند و 6 تیم دیگر در پایان ماه مارس 2026 و پس از برگزاری پلی‌آف‌ها مشخص خواهند شد.
جزئیات اصلی و محدودیت‌های قرعه‌کشی
همانند همیشه، محدودیت‌هایی برای جلوگیری از قرارگیری بیش از حد تیم‌های یک قاره در یک گروه اعمال می‌شود:
- در هر گروه حداکثر دو تیم اروپایی می‌توانند حضور داشته باشند.
- هیچ محدودیت دیگری بین کنفدراسیون‌ها اعمال نمی‌شود؛ برای نمونه، آمریکا می‌تواند با ایران همگروه شود، با وجود اینکه ایران اعلام کرده احتمال تحریم قرعه‌کشی را بررسی می‌کند.
از میان کشورهای میزبان، تنها جایگاه مکزیک از پیش مشخص است:
مکزیک در گروه A قرار دارد و دیدار افتتاحیه را در 11 ژوئن مقابل تیمی از سبد 3 در ورزشگاه تاریخی آزتکا (با ظرفیت 87٬523 نفر) برگزار خواهد کرد.
کانادا در گروه B و آمریکا در گروه D مسابقات خود را از روز بعد آغاز خواهند کرد. 

قانون جدید: عدم تقابل تیم‌های بزرگ تا مراحل پایانی
مهمترین نوآوری این دوره، قانونی است که کاملاً از دنیای تنیس الهام گرفته شده است. بر اساس رتبه فیفا چهار تیم برتر جهان (اسپانیا، آرژانتین، فرانسه، انگلیس) تا مرحله نیمه‌نهایی با یکدیگر روبرو نخواهند شد و دو تیم اول رنکینگ (اسپانیا و آرژانتین) نیز تا دیدار فینال به هم نمی‌خورند.
البته اجرای این روند مشروط به صدرنشینی این تیم‌ها در گروه‌های‌شان است. گفته می‌شود این قانون پس از تقابل زودهنگام انگلیس و فرانسه در مرحله یک‌چهارم نهایی جام جهانی 2022 مطرح شد.
چگونگی برگزاری مراسم و چهره‌های حاضر
مراسم از ساعت 20:30 دقیقه آغاز می‌شود اما بخش اصلی قرعه‌کشی کمی دیرتر انجام خواهد شد.
فیفا اعلام کرده که هایدی کلوم (مدل سرشناس) و کوین هارت (کمدین معروف) مجریان مراسم خواهند بود. چهره‌های ورزشی مشهور نیز در بخش‌های مختلف حضور دارند، از جمله:
تام بردی (فوتبال آمریکایی)
وین گرتزکی (هاکی)
شکیل اونیل (بسکتبال)
آرون جاج (بیسبال)
ریو فردیناند (فوتبال)
از نظر هنری نیز برنامه‌های ویژه‌ای تدارک دیده شده است. آندره‌آ بوچلی، رابی ویلیامز و نیکول شرزینگر اجرا خواهند داشت. پس از پایان قرعه‌کشی، گروه «ویلج پیپل» آهنگ معروف Y.M.C.A را اجرا خواهد کرد؛ آهنگی که در تجمعات انتخاباتی جنبش «آمریکا را دوباره عظیم کنیم» بارها پخش شده و به شکلی غیررسمی با کارزار انتخاباتی دونالد ترامپ پیوند خورده است.

پشت‌پرده انتخاب محل برگزاری قرعه‌کشی
The Athletic گزارش داده است که فیفا ابتدا قصد داشت مراسم را در لاس‌وگاس برگزار کند اما دولت ایالات متحده پیشنهاد استفاده از مرکز هنرهای نمایشی جان اف کندی را مطرح کرد و جانی اینفانتینو، رئیس فیفا این پیشنهاد را پذیرفت.
طبق اسناد منتشر شده، فیفا سالن اصلی و امکانات جانبی را با اجاره صفر دلار دریافت کرده است اما در مقابل متعهد به پرداخت 2.4 میلیون دلار کمک مالی و 5 میلیون دلار در قالب فرصت‌های اسپانسرشیپ است که این موضوع به اعتراضاتی کوچک در ماه نوامبر در مقابل ساختمان مرکز کندی منجر شد.
تحولات سیاسی در مرکز کندی
پیشتر، دونالد ترامپ 19 عضو هیئت امنای مرکز کندی را برکنار کرده و اعلام کرده بود که شخصاً ریاست این مرکز را بر عهده می‌گیرد. او همچنین دبورا روتر، رئیس مرکز را اخراج و ریک گرنل، مشاور نزدیک خود را جایگزین کرد. ترامپ حتی درباره تغییر نام این مرکز به «مرکز ترامپ کندی» نیز شوخی کرده بود.
این اقدامات نگرانی‌های بسیاری را در جامعه هنری آمریکا ایجاد کرد: تعدادی از هنرمندان کنسرت‌های خود را لغو کردند، برخی چهره‌های شناخته‌ شده دعوت‌نامه‌های مرکز را رد کردند و میزان فروش بلیت به شکل قابل ملاحظه‌ای کاهش یافت.
جایزه صلح فیفا و جنجال جدید
پس از اعطای جایزه صلح نوبل به ماریا کورینا ماچادو، فعال و سیاستمدار ونزوئلایی، فیفا اعلام کرد که جایزه صلح خود را در مراسم قرعه‌کشی جام جهانی 2026 به دونالد ترامپ اهدا خواهد کرد؛ تصمیمی که بدون شک واکنش‌ها و بحث‌های گسترده‌ای را به دنبال خواهد داشت.