عصر قم - مهر / بیشترین تصادفات فوتی موتورسواران در ساعات تاریک شب رخ می‌دهد؛ مشکل کلاه ایمنی غیر استاندارد و بی‌توجهی به معاینه فنی از عوامل مهم تصادفات است.
روزانه گزارش تصادفات شهری، بخشی از اخبار رسانه‌ها را تشکیل می‌دهد. در میان این حوادث، نام موتورسیکلت‌سواران بیش از هر گروه دیگری شنیده می‌شود؛ راکبانی که بعضی از آنها قربانی بی‌احتیاطی دیگران شده‌اند و برخی نیز، با یک لحظه بی‌توجهی، خود و دیگران را گرفتار حادثه کرده‌اند. آمار رسمی پلیس راهور تصویر روشنی از واقعیت این سوانح را پیش روی ما می‌گذارد؛ آماری که پشت هر عددش، خانواده‌ای چشم‌انتظار یا داغدار نشسته است.
سرهنگ زینی‌وند رئیس اداره تصادفات و مهندسی ترافیک پلیس راهور تهران بزرگ اعلام کرد که از ابتدای سال 1404 تا کنون، 47 درصد از تصادفات منجر به فوت در تهران مربوط به موتورسواران است.
وی گفت: عمده این تصادفات در ساعات شب و بامداد، یعنی در بازه‌های زمانی بین ساعت 20:00 تا 24:00 و 00:00 تا 04:00 رخ می‌دهند؛ زمان‌هایی که دید رانندگان کاهش یافته و شرایط جاده نامساعد است، اما تردد موتورسیکلت‌ها همچنان بسیار بالاست. از نظر گروه سنی نیز، جوانان بین 18 تا 35 سال بیشترین آسیب‌دیدگان این حوادث به شمار می‌روند.
سرهنگ زینی‌وند گفت: طبق بررسی‌ها، بزرگراه امام علی (ع) از ابتدای سال جاری تاکنون در رتبه نخست تصادفات فوتی موتورسیکلت‌سواران قرار دارد.
علل مهم تصادفات موتورسواران به شرح زیر است:
استفاده از کلاه ایمنی تقلبی و غیر استاندارد
گرانی کلاه‌های ایمنی استاندارد باعث شده بسیاری از موتورسواران به استفاده از کلاه‌های ارزان‌قیمت، تقلبی یا استفاده نیم‌بند سر روی آورند. این نوع کلاه‌ها تنها برای فرار از جریمه کفایت می‌کنند و در هنگام تصادف هیچ محافظتی برای سر ندارند. همچنین، بسیاری تنها برای خود، کلاه ایمنی به سر می‌گذارند، در حالی که سرنشین پشتی نیز موظف به استفاده از کلاه ایمنی است و عدم رعایت این نکته می‌تواند جراحات جدی و جبران‌ناپذیری به دنبال داشته باشد.
بازار
عدم انجام معاینه فنی موتورسیکلت‌سواران؛ عامل کلیدی افزایش تصادفات
خرابی ترمز، چراغ‌های ضعیف، آینه‌های شکسته و لاستیک‌های فرسوده از مهم‌ترین عوامل تسریع در وقوع تصادفات هستند. سید محمدمهدی میرزایی قمی، مدیرعامل ستاد معاینه فنی خودروهای شهر تهران، از استقرار 3 واحد سیار معاینه فنی موتورسیکلت در مراکز شهرداری تهران خبر داده است که اکنون امکان ارائه خدمات معاینه فنی به موتورسیکلت‌ها در تمام مراکز فراهم شده است. با این حال، بسیاری از موتورسواران هنوز از انجام معاینه فنی امتناع می‌کنند.
تردد در خطوط ویژه اتوبوس
با وجود ممنوعیت قانونی، برخی موتورسواران وارد خطوط ویژه اتوبوس می‌شوند که منجر به تصادفات شدید و جراحات یا تلفات جانی می‌شود. در اغلب این موارد، موتورسوار مقصر شناخته شده و متحمل جریمه و خسارت می‌گردد. در تصادفات منجر به فوت، اگر مشخص شود موتورسوار در خط ویژه غیرمجاز حرکت کرده و مقصر صد درصدی حادثه بوده است، طبق قانون، دیه یا خسارت از سوی بیمه یا مراجع قضائی به خانواده وی پرداخت نخواهد شد، زیرا تخلف راننده و نقض قوانین عامل اصلی حادثه بوده است.
با این حال، هر پرونده ممکن است بسته به شرایط دقیق حادثه و نظر کارشناسان پلیس و مراجع قضائی کمی تفاوت داشته باشد، اما رویه کلی همین است. رعایت قوانین و پرهیز از تردد در خطوط ویژه، علاوه بر جلوگیری از جریمه، برای حفظ جان موتورسواران بسیار حیاتی است.
مخدوش کردن پلاک
بعضی موتورسواران برای فرار از شناسایی و اعمال قانون، پلاک موتورسیکلت خود را مخدوش یا پوشانده‌اند که این موضوع، به‌ویژه در ساعات شب، ریسک تصادفات را به شدت افزایش می‌دهد.
حمل بارهای سنگین و نا متعارف با موتور
استفاده از موتورسیکلت به عنوان وسیله‌ای شبیه به وانت بار برای حمل اجناس سنگین و بزرگ مانند ماشین لباسشویی، کولر یا کابینت، تعادل وسیله را به هم زده و عامل بروز تصادفات شدید و جبران‌ناپذیر می‌شود.
انجام حرکات نمایشی خطرناک
حرکاتی مانند تک‌چرخ زدن، مارپیچ رفتن و دیگر نمایش‌های پرریسک در معابر عمومی، احتمال تصادف را به طور قابل توجهی افزایش می‌دهد. پلیس از طریق رصد دوربین‌های شهری و رسانه‌های اجتماعی، این رفتارها را شناسایی و متخلفان را جریمه می‌کند.
ارتقای ایمنی موتورسیکلت‌ها با معاینه فنی و طراحی مسیرهای ویژه
انجام معاینات فنی دوره‌ای و دقیق موتورسیکلت‌ها شامل بررسی ترمز، چراغ‌ها، فرمان، آینه‌ها و لاستیک‌ها، جمع‌آوری کلاه‌های ایمنی تقلبی و عرضه کلاه‌های استاندارد با قیمت مناسب، همراه با ارائه تخفیف یا کمک هزینه برای موتورسوارانی که با موتور کار می‌کنند. الزام استفاده از لباس یا لوازم شب‌تاب و شبرنگ‌دار هنگام رانندگی در شب به منظور افزایش دید رانندگان خودروهای دیگر و ایمنی موتورسواران و ایجاد مسیرهای ویژه و جداگانه برای موتورسیکلت‌ها در معابر پرتردد، خیابان‌های اصلی و بزرگراه‌هایی که سابقه بالایی در تصادف دارند مثل اتوبان امام علی (ع). و برگزاری آموزش‌های هدفمند و گسترده برای جوانان از طریق شبکه‌های اجتماعی، مدارس و رسانه‌ها به منظور ترویج فرهنگ ایمنی و رعایت قوانین رانندگی می‌تواند راهکاری جهت کاهش آمار تصادفات موتورسواران شود.
