بزرگنمايي:

عصر قم - کارشناس مسئول مشاوره اداره کل آموزش و پرورش استان قم گفت: هدف کلی از فرایند هدایت تحصیلی، کمک به انتخاب صحیح رشته تحصیلی متناسب با شخصیت دانش آموز است که در نتیجه موجب رضایت و موفقیت شغلی و پیشگیری از بسیاری آسیب‌های اجتماعی ناشی از انتخاب غلط و تغییر مسیر زندگی است.

به گزارش اداره اطلاع رسانی و روابط عمومی آموزش و پرورش قم، محمدعلی محرابی، کارشناس مسئول مشاوره اداره کل آموزش و پرورش استان قم در گفت‌وگو با ایسنا درباره هدایت تحصیلی و هدف انجام آن، اظهار کرد: هدایت تحصیلی-شغلی فرآیندی است که به دانش‌آموزان، کمک می‌کند تا با شناخت بهتر از خود(استعدادها، علایق، توانمندی‌ها) و همچنین شناخت دقیق از رشته‌ها و شاخه‌های تحصیلی(دروس مرتبط و آینده بازار کار) بتوانند مسیر تحصیلی و شغلی مناسب با ویژگی‌های خود را انتخاب کنند .
وی افزود: این فرآیند به طور خاص و رسمی از دوره اول متوسطه و پایه نهم انجام می‌شود اما بهتر است به منظور شناخت بهتر و دقیق‌تر از استعدادها و توانایی دانش آموز از سنین پایین‌تر، در درون محیط خانواده آغاز شود، اما هدف کلی از این فرایند، کمک به انتخاب صحیح رشته تحصیلی متناسب با شخصیت دانش آموز است که در نتیجه موجب رضایت و موفقیت شغلی و پیشگیری از بسیاری آسیب‌های اجتماعی ناشی از انتخاب غلط و تغییر مسیر زندگی است .
محرابی با بیان اینکه در فرآیند انتخاب رشته پایه نهم، نقش والدین بسیار کلیدی و تأثیرگذار است، گفت: خانواده باید استعداد و علاقه فرزند خود را بشناسند و در این راه می‌توانند از آزمون‌های استعدادیابی و رغبت‌سنجی کمک بگیرند، شناخت علاقه فرزند اهمیت دارد و خانواده نباید علایق و سلایق خود را به دانش‌آموز تحمیل کند. همچنین تمرکز و توجه به علایق پایدار و توانایی‌های درسی اهمیت بیشتری نسبت به نمرات دارد .
وی اضافه کرد: والدین باید از تحمیل آرزوهای شخصی خود بر دانش‌آموز پرهیز کنند، قرار نیست فرزندانمان رؤیاهای ناتمام ما را زندگی کنند و تحمیل رشته‌هایی مانند پزشکی یا مهندسی بدون علاقه، ممکن است منجر به شکست تحصیلی یا افسردگی شود. لذا والدین با یک گفت‌وگوی صمیمانه و بدون قضاوت درباره آینده، اهداف و دغدغه‌های فرزند خود صحبت کنند، همچنین به جای نصیحت کردن، شنونده خوبی باشند و سؤالاتی بپرسند که او را به فکر وا دارد .
کارشناس مسئول مشاوره اداره کل آموزش و پرورش استان قم ادامه داد: والدین باید درباره رشته‌های مختلف، مسیرهای دانشگاهی و فرصت‌های شغلی تحقیق کنند و اطلاعات خود را به‌روز نگه دارند تا بتوانند مشاوره مؤثر بدهند، از طرفی باید با مشاور تحصیلی مدرسه در ارتباط باشند و در جلسات هدایت تحصیلی شرکت کنند، مشاوران می‌توانند با تحلیل آزمون‌ها و سوابق تحصیلی، مسیر مناسب را پیشنهاد دهند .
وی با بیان اینکه خانواده نباید دانش‌آموز را برای عدم کسب نمرات لازم برای یک رشته سرزنش کند، تصریح کرد: به جای تمرکز بر یک رشته خاص، به همخوانی شخصیت، توانایی و آینده شغلی توجه کنند و در راه انتخاب رشته که برای نوجوانان استرس‌زا است؛ حمایت عاطفی خانواده اهمیت بسیاری دارد، در واقع با حمایت‌های خودشان به او اطمینان می‌دهند که همراه او خواهند بود .
توصیه‌ای به دانش‌آموزان برای انتخاب رشته
محرابی با بیان اینکه خودشناسی، اولین گام انتخاب رشته تحصیلی است، گفت: دانش‌آموزان باید علاقه، توانایی، شخصیت و هدف زندگی‌ خود را بشناسند و نباید به خاطر نظر دوستان یا خانواده، رشته‌ای را انتخاب کنند که به آن علاقه ندارند، بنابراین علاقه‌ واقعی دانش‌آموز، کلید موفقیت و رضایت وی در آینده است. دانش‌آموز باید به نمرات درسی خود نیز توجه کند، برای انتخاب برخی رشته‌ها کسب نمرات بالا در دروس خاص آن، (به طور مثال زیست برای تجربی)، اهمیت دارد لذا اگر نمرات مناسب نباشد، حتی با علاقه زیاد، ورود به برخی رشته‌ها امکان‌پذیر نیست .
وی عنوان کرد: دانش آموزان می‌توانند با کمک مشاور مدرسه، توانایی‌ها و علایق خود را بهتر بشناسند و با کمک مشاور، فرم‌های هدایت تحصیلی را بهتر پر ‌کنند و تصمیم‌گیری دقیق‌تری خواهند داشت، توصیه می‌شود؛ دانش‌آموزان درباره بازار کار، فرصت‌های شغلی، مسیر دانشگاهی و شرایط ادامه تحصیل در هر رشته تحقیق کنند، اما توجه داشته باشند که بازار کار ممکن است در آینده تغییر کند، بنابراین علاقه و توانایی همچنان از اهمیت بیشتری برخوردار هستند .
کارشناس مسئول مشاوره اداره کل آموزش و پرورش استان قم افزود: دانش‌آموزان این نکته را فراموش نکنند که می‌توانند با شاغلان و فعالان حوزه علاقه‌مندی خود صحبت کنند؛ زیرا تجربیات این افراد می‌تواند دید خوبی به آن‌ها بدهد، همچنین از رشته‌های فنی و حرفه‌ای و کاردانش نباید غافل شوند، این رشته‌ها مسیر کوتاه‌تر و عملی‌تری به سمت بازار کار دارند و اگر دانش‌آمور دوست دارد زودتر وارد کار شود یا مهارتی خاص را یاد بگیرد، این شاخه‌ها می‌توانند گزینه خوبی باشند .
مشاغل مناسب برای انواع تیپ‌های شخصیتی
در ادامه، کارشناس مسئول مشاوره اداره کل آموزش و پرورش استان قم برای انتخاب رشته آسان‌تر دانش‌آموزان به توصیف انواع تیپ‌های شخصیتی پرداخت و گفت: افرادی که احساسی، خیال پرداز، آرمانگرا، حساس، مبتکر، خودانگیخته، دارای منش و روحیه باز هستند به مشاغلی که در آن خلاقیت و ابتکار وجود دارد، موفق‌تر خواهند بود، این اشخاص دارای تیپ شخصیتی هنری هستند و مشاغلی مانند معماری، طراح تبلیغات، خوشنویس، بازیگر، فیلمبردار، کارشناس میراث فرهنگی، مهندس، باستان شناسی، طراح گرافیک، مد و لباس، طراحی صحنه، انیمیشن سازی، کارشناس ادبیات فارسی، موسیقی‌دان، کارشناس عکاسی و کارگردانی مناسب روحیه هنری این افراد است .
محرابی ادامه داد: افرادی با تیپ شخصیتی قراردادی در مشاغلی که در ارتباط با حفظ نظم، قوانین و مقررات هستند، موفق‌تر خواهند بود، این اشخاص؛ مرتب، سازمان یافته، مراقب، پیگیر، مصر، انعطاف ناپذیر، کارآمد، وظیفه‌شناس، صرفه‌جو، مدافع، روشمند و مطیع هستند و مشاغلی مانند کارشناس حسابداری، کارشناس امور اداری، کارشناس و مشاور مالیاتی، کارشناس امور گمرکی، دفتردار حقوقی و قضایی، تحلیلگر امور مالیاتی، ثبت احوال، دفترداری، تحویل‌دار، بانک، ثبت سند و تحلیلگر بودجه مناسب این تیپ شخصیتی است .
وی اضافه کرد: افرادی با تیپ شخصیتی اجتماعی؛ مسئولیت پذیر، سخاوتمند، مهربان، همدل، صبور، متقاعد کننده، امدادگر، مشوق، مجاب کننده و دارای روحیه همکاری هستند، این افراد در مشاغلی که مرتبط با مردم، آموزش، تدریس و رفاه اجتماعی است؛ موفق‌تر خواهند بود و مشاغل مناسب این تیپ شخصیتی شامل آموزش و پرورش، علوم تربیتی، علوم اجتماعی، روانشناسی و مشاوره، امور کار و اشتغال، مربی مهد، مدیر، معلم، پرستار، درمانگر، روانشناس، مددکار اجتماعی و مشاور امور اجتماعی می‌شود .
محرابی تصریح کرد: افرادی با تیپ شخصیتی متحور؛ ماجراجو، بلند پرواز، برون‌نگر، هیجان طلب، معاشرتی، خوشبین، با انرژی، رهبر، مقتدر، ریسک کننده و مطمئن به خود هستند، این افراد در مشاغلی که با مردم، اهداف سازمانی، مدیریت و فروشندگی در ارتباط است؛ موفق‌تر خواهند بود و مشاغل مناسب این اشخاص شامل مدیریت و بازرگانی، قضاوت، مدیر تورهای داخلی و خارجی، گردشگری، مشاور املاک، سیاستمدار، معامله‌گر و واسطه‌گر، مدیریت منابع انسانی، مدیریت دولتی، مدیریت اجرایی، نماینده مردم، مهماندار هواپیما، مدیریت امور بانکی، وکیل و کارشناس روابط بین الملل می‌شود .
وی بیان کرد: افرادی با تیپ شخصیتی واقع‌گرا؛ قوی، بی‌ریا، واقع بین، مصر، انعطاف ناپذیر، مادی‌گرا، سرسخت، عملگرا و متواضع هستند و مشاغلی برای این افراد مناسب است که جنبه فنی و تکنیکی را در ارتباط با ابزارها داشته باشد و مشاغل مناسب این تیپ شخصیتی شامل مهندس مکانیک، مهندس ماشین آلات سنگین، مهندس کامپیوتر و برق، خلبان، تعمیرات تاسیسات، تکنسین هواپیما، جوشکار، تراشکار، صنایع دریایی، صنایع فلزی، مبلمان سازی و پل سازی می‌شود .
محرابی یادآور شد: افرادی با تیپ شخصیتی جستجوگر؛ دارای روحیاتی تحلیلگر، محتاط، نقاد، کنجکاو، مستقل، درونگرا، دقیق، منطقی، کناره‌گیر و طرفدار اصلاحات بنیادی هستند، این افراد در مشاغلی که مستلزم پژوهش و تحقیق است موفق‌تر خواهند بود و مشاغل مناسب این تیپ شخصیتی شامل پزشکی، شیمی، دندانپزشکی، داروسازی، دامپزشکی، زیست شناسی، برنامه‌ریز کامپیوتر، روانشناسی، میکروبیولوژی، روانپزشکی، بیوشیمی، ریاضی، جراح، علوم و فنون هسته‌ای و بیولوژی می‌شود .