بزرگنمايي:

عصر قم - انتخاب / اکسیوس گزارش کاملی از پیشنهاد کتبی امریکا برای توافق هسته ای با ایران ارائه داده است.
گزارش Axios درباره پیشنهاد محرمانه دولت ترامپ به ایران برای توافق هسته‌ای را می‌خوانید:
بازار
پیشنهاد توافق هسته‌ای که ایالات متحده روز شنبه به ایران ارائه داده، به ایران اجازه می‌دهد که به‌طور محدود و در سطح پایین، غنی‌سازی اورانیوم را در خاک خود انجام دهد اقدامی که طبق اطلاعاتی که به Axios رسیده، با اظهارات علنی مقامات ارشد دولت آمریکا در تضاد است.
چرا این موضوع مهم است؟
استیو ویتکاف، فرستاده ویژه کاخ سفید، و مارکو روبیو، وزیر امور خارجه، به‌طور علنی اعلام کرده‌اند که ایالات متحده به ایران اجازه نخواهد داد که اورانیوم غنی‌سازی کند و خواستار برچیدن کامل تأسیسات هسته‌ای ایران شده‌اند. اما این پیشنهاد محرمانه انعطاف‌پذیری به‌مراتب بیشتری را در هر دو زمینه نشان می‌دهد.
نکته کلیدی
ایران همواره اعلام کرده که هیچ توافقی را که غنی‌سازی برای اهداف غیرنظامی را ممنوع کند، امضا نخواهد کرد — خط قرمزی که با موضع علنی ایالات متحده ناسازگار است.
اما پیشنهادی که دو منبع آگاه مستقیم با Axios در میان گذاشته‌اند که یکی از آن‌ها جزئیات را بند به بند تشریح کرده نشان می‌دهد که راه روشنی برای رسیدن به یک توافق وجود دارد.
با ارائه این پیشنهاد، دولت ترامپ ریسک واکنش منفی از سوی متحدانش در کنگره و در اسرائیل را به جان خریده است. دولت بنیامین نتانیاهو و ده‌ها سناتور جمهوری‌خواه دولت آمریکا را تحت فشار گذاشته‌اند که بر خطوط قرمز خود یعنی «صفر غنی‌سازی» و «برچیدن کامل برنامه هسته‌ای ایران» پافشاری کند.
آنچه می‌گویند
کاخ سفید هیچ‌یک از جزئیات ارائه‌شده به Axios را تکذیب نکرد.
کارولین لویت، دبیر مطبوعاتی کاخ سفید گفت:
 «رئیس‌جمهور ترامپ به‌وضوح گفته که ایران هرگز نباید به بمب اتمی دست یابد. فرستاده ویژه ویتکاف، پیشنهادی دقیق و قابل‌قبول برای رژیم ایران ارسال کرده و پذیرش آن به نفع ایران است. از آن‌جا که مذاکرات هنوز در جریان است، دولت از اظهار نظر در مورد جزئیات این پیشنهاد در رسانه‌ها خودداری می‌کند.»
جزئیات پیشنهاد
پیشنهادی که ویتکاف روز شنبه ارائه داده شامل «ایده‌های اولیه‌ای» است که قرار است در دور بعدی مذاکرات مورد بررسی قرار گیرد.
بر اساس این پیشنهاد:
*ایران اجازه ندارد هیچ تأسیسات غنی‌سازی جدیدی بسازد.
*ایران باید «زیرساخت‌های حیاتی برای تبدیل و فرآوری اورانیوم» را برچیند.
*ایران باید تحقیق و توسعه سانتریفیوژهای جدید را متوقف کند.
نگاه دقیق‌تر:
طبق این پیشنهاد، توافق هسته‌ای بر اساس ایجاد یک کنسرسیوم منطقه‌ای غنی‌سازی تنظیم خواهد شد که چندین شرط اساسی دارد:
1. ایران مجاز به توسعه ظرفیت‌های غنی‌سازی داخلی فراتر از آنچه برای اهداف غیرنظامی ضروری است نخواهد بود.
2. پس از امضای توافق، ایران باید به‌طور موقت سطح غنی‌سازی خود را به 3 درصد کاهش دهد. مدت این دوره در مذاکرات تعیین خواهد شد.
3. تأسیسات زیرزمینی غنی‌سازی ایران باید برای مدتی که طرفین توافق می‌کنند، «غیرفعال» شوند.
4. غنی‌سازی در تأسیسات روی زمین ایران به‌طور موقت تنها در سطح مورد نیاز برای سوخت راکتورهای هسته‌ای و مطابق با دستورالعمل‌های آژانس بین‌المللی انرژی اتمی مجاز خواهد بود.
5. بر اساس این پیشنهاد، توافق شامل «نظام قدرتمند نظارت و راستی‌آزمایی» خواهد بود، که از جمله تأیید فوری پروتکل الحاقی آژانس را شامل می‌شود.
6. بر اساس این سند، لغو تحریم‌ها تنها زمانی صورت می‌گیرد که ایران «تعهد واقعی خود را» به رضایت ایالات متحده و آژانس بین‌المللی انرژی اتمی نشان دهد.
موضع ایران
اسماعیل بقایی، سخنگوی وزارت امور خارجه ایران، روز دوشنبه اعلام کرد که ایالات متحده تاکنون تضمین‌های کافی درباره زمان و نحوه لغو تحریم‌ها ارائه نکرده است.
او گفت تهران همچنان در حال بررسی این پیشنهاد آمریکایی است و به نوعی به ادعای آمریکا مبنی بر «قابل‌قبول بودن» این پیشنهاد برای ایران واکنش منفی نشان داد.
نقطه اصطکاک
پیشنهاد جدید ایالات متحده احتمالاً باعث نگرانی نتانیاهو و مشاورانش خواهد شد — کسانی که شدیداً در حال لابی‌گری با مقامات آمریکایی هستند تا تنها سخت‌گیرانه‌ترین نسخه ممکن از توافق با ایران را بپذیرند.
به گزارش Axios، رئیس‌جمهور ترامپ به نتانیاهو هشدار داده که دست به اقدامی نزند که به روند مذاکرات آسیب بزند.
نتانیاهو از حمله نظامی به تأسیسات هسته‌ای ایران حمایت کرده و آماده است اگر مذاکرات شکست بخورد، به‌سرعت اقدام نظامی انجام دهد.
مقامات آمریکایی نگران‌اند که نتانیاهو حتی بدون اجازه ترامپ وارد اقدام نظامی شود.
گام بعدی
انتظار می‌رود که دور ششم مذاکرات هسته‌ای طی روزهای آینده برنامه‌ریزی شود.