بزرگنمايي:
عصر قم - فارس / تحلیلگر مسائل بین الملل با انتقاد از سیاست‌های ضدایرانی آمریکا تأکید کرد که راهبرد «ایران‌فوبیا» در دوران ترامپ با شکست مواجه شد.
محمدجواد لاریجانی، تحلیلگر مسائل بین‌الملل، در گفت‌وگوی ویژه خبری با اشاره به ویژگی‌های برجسته سیاست خارجی دولت آیت‌الله رئیسی، بر رویکرد متفاوت و مستقل ایشان در مواجهه با تحریم‌ها و نظم جهانی تأکید کرد.
رئیسی با تکیه بر توان داخلی به‌جای التماس، تحریم‌ها را بی‌اثر می‌کرد
لاریجانی اظهار داشت: «آیت‌الله رئیسی در اداره کشور روش خاص خود را داشت، اما در عرصه سیاست خارجی با نگاهی راهبردی به تحریم‌ها برخورد کرد. ایشان اصل را بر این گذاشته بود که تحریم‌ها وجود دارند و باید کشور را با این شرایط جلو برد. برخلاف انتظار توقف یا التماس برای رفع تحریم، تئوری ایشان بر توان داخلی، ظرفیت‌های منطقه‌ای و نیروی انسانی متکی بود. باور داشت که بزرگ‌ترین معدن هر کشوری نیروی انسانی باهوش و باارزش آن است.»
وی افزود: «رئیس‌جمهور فقید اعتقاد داشت که ایران می‌تواند اثر تحریم‌ها را کاهش دهد و به‌تدریج آن‌ها را بی‌اثر کند، بدون آن‌که با التماس یا اضطرار وارد مذاکره شود. ایشان در عین پایبندی به مذاکره، هرگز به‌دنبال توقف کشور تا تغییر رفتار غرب نبود. در موضوع مذاکرات نیز، نگاه روشنی داشتند و زیاده‌خواهی‌های آمریکا را نمی‌پذیرفتند.»
بازار
لاریجانی با اشاره به گسترش افق سیاست خارجی در دولت سیزدهم تصریح کرد: «یکی از ویژگی‌های مهم سیاست خارجی ایشان، پایان دادن به نگاه محدود به آمریکا و غرب بود. با گشودن پنجره‌ای تازه، جهان وسیع‌تری دیده شد؛ همسایگان، روسیه، چین، کشورهای آسیایی و آفریقایی وارد مدار توجه شدند. این برخلاف دوره‌هایی بود که عمدتاً غرب دیده می‌شد و دیگر کشورها در درجه دوم اهمیت بودند.»
عضویت فعال در بریکس و شانگهای، میدان دیپلماسی ایران را گسترش داد
وی همچنین به نقش‌آفرینی فعال ایران در مجامع بین‌المللی اشاره کرد و گفت: «دولت رئیسی حضور مؤثری در نهادهای چندجانبه مانند بریکس و شانگهای داشت و این مشارکت فعال، موجب گسترش میدان‌های دیپلماتیک ایران شد.»
لاریجانی با تأکید بر یک نکته محوری در سیاست خارجی دولت رئیسی اظهار داشت: «مفهوم مقاومت در نگاه ایشان، به یک اصل رسمی و علنی تبدیل شد. مقاومت دیگر یک موضوع پنهان یا شعاری نبود، بلکه در همه مذاکرات جایگاه آشکار داشت. به همین دلیل، لقب «سید مقاومت» یا «رئیس‌جمهور مقاومت» را برای ایشان انتخاب کردند، و وزیر خارجه‌اش نیز به عنوان وزیر خارجه مقاومت شناخته شد.»
وی در ادامه با اشاره به سیاست‌های دولت آمریکا به‌ویژه در دوران ریاست‌جمهوری دونالد ترامپ، به شکست راهبرد «ایران‌هراسی» در سطح جهانی و منطقه‌ای پرداخت.
لاریجانی با بیان اینکه ترامپ در پروژه «ایران‌فوبیا» ناکام ماند، گفت: ابتدا تئوری آن‌ها این بود که ایران، لولوی منطقه است و هر لحظه ممکن است حمله کند و خلیج فارس را ناامن سازد. اما این تصویرسازی موفق نبود. به‌جای آن، ترامپ شروع کرد به نازک کردن صدا و بالا بردن ابرو و گفتن اینکه " alt="عصر قم" width="100%" />
وی در ادامه افزود: ترامپ به کشورهای عربی منطقه گفت اسلحه می‌دهم، حمایت می‌کنم، اما درنهایت هدفش دوشیدن آن‌ها بود. در این فرآیند نیز سیاست ایران‌هراسی به‌طور کامل شکست خورد و نتوانست اجماع بین‌المللی علیه ایران ایجاد کند.
دانش بومی ایران تهدید راهبردی برای واشنگتن است
این کارشناس مسائل بین‌الملل همچنین به سیاست‌های اخیر آمریکا در قبال برنامه هسته‌ای ایران اشاره کرد و گفت: الان آمریکا می‌گوید غنی‌سازی نکنید. کمی جلوتر هم ممکن است بگویند فیزیک و ریاضی هم یاد نگیرید! چون اگر دانشمندان ایرانی این علوم را بیاموزند، ممکن است بتوانند فناوری بومی تولید کنند. این منطق، ناشی از ترس آمریکا از پیشرفت علمی ایران است.
لاریجانی با انتقاد از نگاه تقلیل‌گرایانه برخی محافل غربی به پیشرفت علمی ایران تأکید کرد: بر اساس این نگاه، ایرانی‌ها باید به آهنگ، رقص و هتلداری بپردازند، اما از علوم پیشرفته فاصله بگیرند. این در حالی است که حوزه‌های علمی جزئی از تمدن ما هستند و نمی‌توان آن‌ها را از مسیر پیشرفت کشور حذف کرد.
وی خاطرنشان کرد: تلاش آمریکا برای متوقف ساختن برنامه‌های علمی و فناوری ایران، نشان‌دهنده تأثیرگذاری راهبردی دانش بومی و همچنین هراس واشنگتن از استقلال علمی جمهوری اسلامی ایران است.
ما مسئول رفع شک آمریکا نیستیم
محمدجواد لاریجانی در ادامه با اشاره به موضع جمهوری اسلامی ایران در قبال برنامه هسته‌ای و تعهدات بین‌المللی، بر حق حاکمیتی ایران در مسیر توسعه علمی و فناوری تأکید کرد.
وی اظهار داشت: «ما در هیچ زمینه‌ای از توسعه، از هیچ کشوری اجازه نمی‌گیریم. آمریکا مطلقاً حقی ندارد که درباره صنعت هسته‌ای ایران اظهار نظر کند. ما در چارچوب معاهده ان‌پی‌تی (NPT) فعالیت‌های خود را انجام می‌دهیم و پای تعهدات‌مان ایستاده‌ایم.»
لاریجانی با اشاره به موضع‌گیری‌های مبهم غرب افزود: «اینکه آمریکا یا برخی کشورها نسبت به فعالیت‌های هسته‌ای ما تردید دارند، مسئله خودشان است. ما مسئول رفع شک آن‌ها نیستیم. اگر واقعاً تردیدی وجود دارد، تنها مسیر بررسی آن، نظارت‌های فنی در چارچوب مقررات آژانس بین‌المللی انرژی اتمی است.»
وی ضمن انتقاد از کارکردهای سیاسی نهادهای بین‌المللی، با صراحت گفت: «من شخصاً با ان‌پی‌تی موافق نیستم و آن را سندی خیالی و مرده می‌دانم، اما چون جمهوری اسلامی آن را امضا کرده، ما موظف به پایبندی هستیم. امضای ایران بسیار باحرمت است و باید پای آن بایستیم.»
لاریجانی در ادامه تأکید کرد: «حتی در مورد برجام که من از مخالفان آن بودم، وقتی امضای جمهوری اسلامی ذیل آن آمده، باید شأن و حرمت این امضا حفظ شود. هیچ کشوری نباید امضایش را بی‌اعتبار کند و ما نیز از این قاعده مستثنی نیستیم.»
حمایت ایران از یمن ادامه دارد؛ رابطه با عربستان نباید مشروط به این مسئله باشد
لاریجانی درباره روابط ایران با کشورهای منطقه، بر تداوم حمایت جمهوری اسلامی از مردم یمن تأکید کرد و در عین حال مشروط‌کردن روابط با عربستان به این موضوع را رد کرد.
وی با اشاره به تجاوزات صورت‌گرفته در یمن، اظهار داشت: «ما همواره با تجاوزاتی که عربستان، امارات و هم‌پیمانان غربی‌شان مانند انگلیس و آمریکا علیه یمن انجام داده‌اند، مخالف بوده‌ایم. جمهوری اسلامی ایران از مردم مظلوم یمن حمایت کرده و همچنان به این حمایت ادامه خواهد داد.»
لاریجانی افزود: «این حمایت به آن معنا نیست که روابط ما با عربستان باید به حمایت یا عدم حمایت از یمن مشروط شود.»