عصر قم -

به گزارش ، آقای محمدرضا باقری معاون اسبق وزارت امور خارجه چهارشنبه دوم خرداد ماه در برنامه شهید جمهور در خصوص شخصیت مدیریتی ایشان و نگاه ایشان در حوزه سیاست خارجی و حوزه بین‌الملل گفتگو کرد .
سوال: با توجه به اینکه حوزه تخصصی شما حوزه سیاست خارجی بوده و در حوزه بین‌الملل تخصص دارید و تجربه دارید و آشنایی دیرینه با رئیس جمهور فقید ما دارید قدری در خصوص شخصیت مدیریتی ایشان و نگاه ایشان در حوزه سیاست خارجی و حوزه بین‌الملل بفرمایید.
بیشتر بخوانید: اخبار روز خبربان
شناخت جنابعالی از ایشان و آن ساز و کار و روش مدیریتی یا نگاه مدیریتی ایشان در حوزه سیاست خارجی.
باقری: من اگرچه توفیق نداشتم در دولت ایشان توفیق خدمتگزاری داشته باشم، اما خوشبختانه از دوران بسیار دور خدمت ایشان آشنایی داشتم و با روش و کار ایشان از نزدیک آشنا بودم، هم در دورانی که نایب رئیس قوه قضاییه بودند، معاون قوه قضاییه بودند مرحوم آیت الله شاهرودی رئیس قوه بودند، ایشان معاون بودند و هم در دورانی که تولیت حرم حضرت امام رضا علیه السلام را داشتند خاطرات و ارتباطات خوبی را من با ایشان داشتم و هم در دولتشان در حدود این سه سالی که ایشان عناد دولت را به دست داشتند از نزدیک کارهایشان را دنبال کردم بنابراین در هر بخش می‌توانم به صورت مختصر در پاسخ به سوال جنابعالی مطالبی را عرض کنم که آن دو مورد هم که در دولت نبود در مدیریت ایشان و دقت ایشان، در کار‌ها و صلابت و ایستادگی ایشان مثال‌های متعددی در ذهن ما است که برخی را می‌شود در این صحبت ارائه کرد به عنوان مثال ایشان معاون قوه قضاییه بودند و در سفری که خدمت مرحوم آیت الله شاهرودی را ایشان من توفیق همراهی داشتم برای سفر به کشور سنگال نوع مدیریت سفر، نوع ارائه مذاکره با یک کشور آفریقایی و نوع محور‌های مد نظری که ایشان توصیه می‌کرد رئیس محترم قوه قضاییه مطرح کند در جلسه بیش از آن چیزی بود که من به عنوان یک عنصر وزارت خارجه که در خدمت ایشان و رئیس قوه بودم در سفر بیش از آن بود به عنوان مثال تیزبینی‌هایی داشتند مثلاً در فرودگاه داکار سنگال ایشان به من گفتند که نمی‌خواهید به آقای وزیر دادگستری که برای استقبال آمده بگویید که امشب شب میلاد امیرالمومنین علیه السلام است؟ چون در غرب آفریقا و شمال آفریقا علاقمندان به اهل بیت خیلی زیاد هستند ایشان خطی را به من داد من به وزیر دادگستری که اتفاقاً عربی خوب می‌دانست اشاره کردم و ایشان به مرحوم آیت الله شاهرودی تبریک گفت آقای شاهرودی وقتی به ایشان هدیه داد وجهی را به ایشان داد او بوسید و گفت اگرچه آمریکایی است ولی از دست شریف است، شریف یعنی سید، این قدر به شریف اهمیت می‌دهند. صبح رفتیم دیدن رئیس جمهور آقای عبدالله واد، شهید بزرگوار به من گفت نمی‌خواهی به رئیس جمهور چیزی بگویی می‌خواست که صحبت ما با رئیس جمهور سنگال حول عشق به اهل بیت و محبت به اهل بیت شروع شود نه فقط یک مذاکره سیاسی تخصصی خاص باشد. من باز به وزیر دادگستری اشاره کردم گفتم به رئیس جمهور نمی‌خواهید اشاره کنید امروز چه روزی است، آن روز 13 رجب بود من فرانسه نمی‌دانم دیدم به فرانسه جمله‌ای گفت که علی رضی الله عنه را که شنیدم فهمیدم که تذکر می‌دهد تبریک بگو، آقای عبدالله واد استاد دانشگاه سوربن، رئیس جمهور وقت سنگال به مرحوم آقای شاهرودی تبریک گفت ایشان باز هدیه‌ای به رئیس جمهور داد عین جمله وزیر دادگستری را رئیس جمهور گفتند که مفتخرم که از دست شریف عیدی می‌پذیرم و این برکت کیسه من خواهد شد. من بار‌ها به دوستان وزارت خارجه می‌گفتم که این حرکت سید بزرگوار و شهید عالیقدر ما در آن شرایط و در آن پوزیشن یک روش دیپلماسی عمومی را ارائه کرد یا مثلاً وقتی ایشان تولیت حرم مقدس علی بن موسی الرضا علیه السلام بود و من آن روز‌ها معاون بین الملل بعثه مقام معظم رهبری بودم و خدمت ایشان رفته بودم و پیشنهاد داده بودم که حرم‌های ایران و حرم‌های عراق و سوریه چرا با هم ارتباط ندارند؟ چون در گذشته این پیشنهاد شده بود کار پیشرفتی نکرده بود، به محض اشاره به این نکته رئیس جمهور شهید ما آن روز به عنوان تولیت حرم مقدس علی بن موسی الرضا علیه السلام به من گفت که دو زیر پله‌ای در دنیا برای خودشان تشکیلات درست می‌کنند و برای خودشان ان جی او درست می‌کنند، کلی کار می‌کنند. ما این همه حرم و این همه تجربه را باید در اختیار یکدیگر قرار بدهیم و میوه فرهنگی این حرم‌ها برای عراق و سوریه هم چیده شود و داده شود و این تجربه امروز هم ادامه دارد.
سوال: با توجه به توضیحات حضرت عالی برداشت من این است که ایشان در کنار حوزه اجرایی و مدیریتی حوزه تخصصی خودشان، به مسائل جانبی و مسائل دینی توجه می‌کردند و از آنها برای تقویت و توسعه دیپلماسی استفاده می‌کردند.
باقری: بله همینطور است ایشان اقدامی را که شروع کرد و با حمایتش به عنوان اینکه مشهد دبیرخانه اجلاس‌های اعتاب مقدسه ایران و عراق و سوریه شد که امروز هم ادامه دارد موجب شده که امروز مثلاً کربلای ما با دانشگاه علوم پزشکی ایران قرارداد بسته برای کار علمی، در حرم حضرت عبدالعظیم ما در زمینه کار‌های علمی و دانشگاهی با اعتاب مقدسه عراق کار کند. عتبه‌های دیگر ما شروع کردند ارتباطات فرهنگی، انتقال تجربه، چگونه باید با زائر خارجی ارتباط برقرار کرد چگونه باید برای آنها حرم‌ها را توضیح داد این در گذشته نبوده است.
سوال: در این چند روز که وزرای مختلف، معاونین رئیس جمهور و افرادی که از نزدیک با آقای رئیس جمهور کار می‌کردند تشریف آوردند، توضیح می‌دادند در خصوص آن سلوک رفتاری و مدیریتی ایشان، مطالبی می‌گفتند که شاید برای مردم جالب بود یا تازگی داشت که ایشان مثلاً در آستان قدس به حوزه فناوری، به حوزه نخبگان، به حوزه دانش بنیان‌ها، به علوم روز توجه می‌کردند و سعی می‌کردند از آنها برای ارائه خدمت بیشتر به مردم استفاده کنند. شما این را در فضای دیپلماسی چطور دیدید از ایشان؟
باقری: یک نمونه همین بود که عرض کردم این که ارتباط برقرار کردیم با توجه به حمایت‌هایی که ایشان کرد به عنوان این که مشهد بزرگترین حرم ما بوده و دبیرخانه ما شد و ایشان نظارت کامل داشت بر اجلاس‌های حرم‌های ایران و عراق و سوریه این ارتباطات علمی اش بود که من اشاره کردم، علاوه بر این ارتباطات قرآنی برقرار شد تحت عنوان این که حرم‌های مطهر ایران، سوریه و عراق بتوانند در زمینه هم آموزش قرآن و هم تفسیر قرآن و هم قاریان بتوانند ارتباط داشته باشند. ما یک طرحی را داریم امروز دارد اجرا می‌شود تحت عنوان "من قرآن را دوست دارم" این طرح دارد اجرا می‌شود اینها همه حمایت‌هایی بود که ایشان هم مانند دیگر تولیت‌های محترم حرم‌های ایرانی حمایت کردند و امروز دارد اجرا می‌شود. دانشگاه را که عرض کردم علوم پزشکی دانشگاه تهران الان با حرم امام حسین علیه السلام ارتباط رسمی برقرار کرده است.
سوال: با توجه به همه سوابقی که شما از رئیس جمهور شهید سراغ دارید این ادای احترام مقامات و نمایندگان بیش از 50 کشور به پیکر پاک ایشان را چطور ارزیابی می‌کنید؟ چه پیامی دارد؟
باقری: دولت سیزدهم دولت آقای رئیسی عزیز و دولت آقای امیر عبداللهیان وزیر امور خارجه اقتدار را به سیاست خارجی آوردند، در شرایطی اینها سیاست خارجی را عهده‌دار شدند که ترامپ از برجام خارج شده بود، غرب ما را تحریم می‌کرد، ارتباطات بین‌المللی ما محدود شده بود بنابراین مرحوم دکتر امیر عبداللهیان در وزارت خارجه دیپلماسی خدمت را ارتقا داد، همانطور که مرحوم رئیس جمهور عزیز ارتقا داد. روزی شهید رجایی در این مملکت به شهادت رسید من یادم است تا 40 ساعت کسی به ما تسلیت نگفت، اما امروز می‌بینیم که حدود بیش از 50 کشور ادای احترام کردند این اقتدار جمهوری اسلامی ایران را نشان می‌دهد، این شیوه دیپلماسی مقتدرانه‌ای که ایشان و وزیر خارجه مقتدر آن انجام داد موجب شد که امروز شاهد این هستیم بنابراین ما واقعاً در حالی شهادت ایشان را به عزا نشسته‌ایم که اقتدار و پیروزی و آمادگی برای کار‌های بزرگتر و بالاتر را در پیش داریم.