عصر قم - قم- حضرت فاطمه معصومه (س) به شوق پیوستن به برادر راهی سرزمین مرو شد اما روزگار برای او مقصد دیگری رقم زد و شهر قم به آرامگاه ابدی ایشان تبدیل و مرکز مدنیت و فعالیت های مذهبی شد.

خبرگزاری مهر ، گروه استان‌ها - هیفاء پردل : دهم ربیع‌الثانی یادآور وفات بانوی بزرگواری است که با هجرت سرنوشت ساز خویش، زمینه ساز افتخاری بزرگ برای مردم ایران شد. این بانوی گرامی، حضرت فاطمه معصومه ( س) ، دختر امام کاظم ( ع) و خواهر با وفای امام رضا ( ع) است، خواهری که به عشق برادر و ولایت تن به هجرت سختی از مدینه به سمت مرو داد، ولی قضای روزگار او را به سمت قم کشانده و شهر قم پذیرای بارگاه نورانی این بانوی عالمه و با کرامت می‌شود.
همه چیز از یک هجرت شروع می‌شود هجرت برادری که به دستور عباسیان از مدینه به سمت طوس برنامه‌ریزی می‌شود و به دنبال آن خواهر بی قرار این برادر، که طاقت دوری از امام و برادر ندارد خطر کرده و به سمت برادر پروانه‌وار هجرت می‌کند اما روزگار برای او چیز دیگری را رقم می‌زند چرا که در ساوه نااهلان و راهزنان به سمت کاروان خواهر حمله کرده و برخی از هم کاروانی‌های ایشان را به شهادت می‌رسانند و این خواهر غریب به سمت قم روانه می‌شود و با استقبال باشکوه بزرگان و مردم دیندار قم روبرو می‌شود.
این هجرت به اضافه دوری از برادر بر دخت موسی بن جعفر ( س) سخت سپری می‌شود تا جایی که بعد از مدت اندکی در مکانی که امروز در شهر قم به نام بیت النور شهرت دارد غریبانه به دیدار حق می‌شتابد. لذا هجرت این خواهر و برادر در ایران اسلامی و به ویژه شهرهای قم و مشهد آثار و برکاتی به جا گذاشته است.
حضرت فاطمه معصومه (س) در علم و دانش مقام بالایی داشت به طوری که طبق روایات این بانوی گرامی در سن نوجوانی توانایی پاسخ به سوالات شرعی و علمی داشته و بعضاً به جای پدر بزرگوار خود پاسخگوی شیعیان بودند.
برکات حضرت معصومه سلام الله علیه در شهر قم و تأثیر این شهر بر کل ایران آنچنان مهم بوده و هست که سال‌ها دل و دیده میلیون‌ها زائر و مجاور و حتی جهانگردان را مجذوب خود کرده است.
از دیگر آثار و برکات وجود بارگاه حضرت معصومه سلام الله علیه را می‌توان به وجود حوزه علمیه قم در جوار حرم این بانوی با کرامت عنوان کرد که امروز این شهر را به کانون مدنیت تبدیل کرده است، تحصیل صدها طلبه خارجی از بیش از 100 کشور جهان برای تحصیل علوم و فنون دینی از دیگر برکات وجود این بانوی با کرامت است علاوه بر آن به نقش سیاسی؛ اجتماعی و فرهنگی شهر قم در دنیای تشیع که از آن به جهان شهر تشیع نام می‌برند نیز می‌توان اشاره کرد.
حضرت معصومه (س) سیره اخلاقی ویژه ایی داشتند که برجسته‌ترین آن کرامت و عالمه بودن ایشان است. حضرت معصومه (س) همچون عمه بزرگوارشان، زینب کبری (س)، به دلیل پرورش یافتن در دامان امامت و وحی، از کودکی در علوم دینی تبحّر داشتند.

هجرتی که قم را به محلی برای تحصیل فنون اسلامی تبدیل کرد
عضو هیئت علمی پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی در بیان آثار و برکات وجود حضرت معصومه (س) در شهر مقدس قم می‌گوید: هجرت حضرت معصومه سلام الله علیه به هوای الحاق به برادر گرامی بود چون اهل بیت علیه السلام برای شأن و جایگاه امامت احترام خاصی داشتند و مانند پروانه به دور شمع ولایت پرواز می‌کردند.
حجت الاسلام و المسلمین سعید بهمنی می‌افزاید: حضرت معصومه (س) از بزرگان اهل علم و فقیه و دانشمند بود عالمه ایی بود که در سن نوجوانی پاسخگوی مسائل بودند لذا به هوای الحاق به برادر هجرت کرده و در این هجرت در شهر ساوه با راهزنانی روبرو می‌شوند که برخی از همراهان ایشان شهید می‌شوند و از قضا به شهر قم می‌آیند.
به گفته وی؛ هرچند ایشان در شهر قم زندگی و حیات بسیار کوتاهی داشت اما به دلیل سختی‌هایی که در هجرت داشتند و دوری از برادر در سن 29 سالگی در مکانی در شهر مقدس قم که اکنون به بیت النور معروف است به دیدار معشوق می‌روند در روایات معروف است که ایشان دوشیزه بوده و به این دلیل که عالمه بودند همکفی نداشتند و ازدواج نکردند.
بهمنی می‌افزاید: در حالی که ما امامزادگان معروفی مانند سید عبدالعظیم حسنی در ری و شاه چراغ در شهر شیراز داریم اما هیچکدام شکوه و جلالت حضرت معصومه سلام الله علیه را ندارند باید از نظر تاریخی بررسی شود که چگونه در جوار این حضرت حوزه بزرگ تشیع به دست مرحوم آیت الله عبدالکریم حائری شکل گرفت و اینکه قمی‌ها چگونه در آینده تمدن آینده جهان اسلام را رقم می‌زنند؟
قم کانون مدنیت به برکت حضرت معصومه ( س)
این عضو هیئت علمی پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی در بخش دیگری از گفت و گوی خود با خبرنگار مهر بیان می‌کند: طبق روایتی از معصوم گفته شده که قم محل دفن یکی از فرزندان من است. وجود بارگاه حضرت معصومه سلام الله علیه نقش اساسی در شکل‌گیری حوزه علمیه تشیع داشته است، طبق یک نظریه شکل‌گیری تمدن‌ها بیشتر در کنار رودخانه‌ها بوده مانند تمدن بین النهرین با ظهور اسلام و پراکندگی فرزندان پیامبر (ص) در مناطقی از جهان کانون تمدن شکل گرفت، در واقع مراقد مطهر آل پیامبر کانون تمدن بوده است لذا می‌توان گفت شهر قم به برکت بارگاه حضرت معصومه (س) به کانون مدنیت تبدیل شده است.
به گفته حجت الاسلام و المسلمین بهمنی؛ قم با این ویژگی‌ها در میان شهرهای شیعه نشین از شهرت جهانی برخوردار شد و یکی از شهرهای مهم جهان اسلام تبدیل و از همه مهم‌تر به عنوان هسته مرکزی و پایگاه اصلی بزرگترین و باشکوه‌ترین انقلاب در تاریخ جهان ثبت شد.

منزلت و مقام بانوی کرامت
یک کارشناس مذهبی و قرآنی نیز در این خصوص در گفتگو با مهر می‌گوید: حضرت فاطمه معصومه (س) که در تعابیر به فاطمه ثانی از ایشان نام برده می‌شود بانوی بزرگ جهان اسلام هستند و به جرأت می‌توان گفت این بانو همان رفتار و رویکردی که پیامبر اکرم (ص) در برابر حضرت فاطمه زهرا (س) داشتند، امام موسی بن جعفر (ع) با حضرت فاطمه معصومه (س) در پیش گرفته بودند، نکته جالب اینجاست که حتی کلامی که «پیامبر اکرم (ص)» برای دختر بزرگوارشان به کار می‌بردند «فداها ابوها » لفظی بود که حضرت موسی بن جعفر ( ع) برای حضرت فاطمه معصومه ( س) استفاده می‌کردند.
حجت الاسلام سید علی رکن آبادی می‌افزاید: در وصف منزلت حضرت فاطمه معصومه ( س) همین بس که امروز قم به عنوان پایگاه فقه جعفری و نشر معارف اهل بیت ( ع) شناخته شده است و در حرم و حریم ایشان نشر معارف جاری است، در عین حال حضرت فاطمه معصومه ( س) معدنی ارزشمند برای توسلات بزرگان دینی محسوب می‌شوند.
بارگاه نورانی کریمه اهل بیت (ع) میزبان زائران و گردشگران جهان اسلام
یک کارشناس مذهبی نیز در گفتگو با مهر در بیان آثار و برکات وجودی بارگاه حضرت معصومه (س) بیان می‌کند: برکات حضرت معصومه در شهر قم و تأثیر این شهر بر کل ایران آنچنان مهم بوده و هست که سال‌ها دل و دیده میلیون‌ها زائر و مجاور را به خود مشغول داشته است تا جایی که سالانه میلیون‌ها زائر داخلی و خارجی به شهر قم روانه و به عشق تشرف به ساحت نورانی این حضرت به قم سفر می‌کنند.
محمد علی داوودی عنوان می‌کند: به هر حال بعد از ورود حضرت معصومه علیها السلام به قم و دفن پیکر مطهر آن حضرت در این سرزمین مقدس، علویان و سادات بیشتری به این شهر روی آوردند، توجه شیعیان به این نقطه فزونی یافت و علما و مشاهیر شیعه در طول تاریخ به این مکان مقدس توجه نشان دادند، مهاجرت به این شهر زیاد شد و موقعیت مذهبی قم تثبیت و استحکام تاریخی یافت.
به گفته وی؛ هجرت امام رضا علیه السلام به سمت طوس مشهد کنونی و حضرت معصومه سلام الله علیها خواهر گرامی ایشان موجب شد که امروز ایران کانون توجه جهان تشیع شود و مردم به عنوان گردشگران مذهبی این بارگاه‌های مطهر را زیارت می‌کنند و آثار اجتماعی و فرهنگی و اقتصادی مطلوبی برای شهرهای قم و مشهد را به دنبال داشته است.
وی می‌افزاید: قم امروز کانون توجه جهان تشیع است در این شهر صدها طلبه از بیش از 100 کشور جهان به تحصیل علوم اسلامی می‌پردازند و در واقع سفیران فرهنگی برای ما به شمار می‌روند، قم شهری است که در رویدادهای سیاسی اخیر از جمله شکل‌گیری انقلاب اسلامی نقش مهمی داشته و چشم جهان تشیع به این شهر معطوف است.